Սթափվելու ժամանակն է

Թող ոչ ոք ինքն իրեն չխաբի:

Ա կորնթ. 3; 18

Քրիստոնյայի համար մեղքը չարիք գործելը չէ, ինչից նա հրաժարվում է հենց իր քրիստոնյա լինելու փատով` Սուրբ Մկրտության խորհրդից սկսած, այլ արդեն` բարիք չանելը:
Բարիք չանելը արդեն իսկ չարագործություն է: Բարիք չանելը քրիստոնյայի համար աններելի է ավելի, քան ոչ քրիստոնյայի համար չարիք անելը: «Անշառ» կրավորականությունը իր` «ոչ մեկին չեմ վնասում պնդումով», քրիստոնյայի սկզբունքը չի կարող լինել:

Չար չլինելը, քրիստոնյայի համար, ջանք է և պարտավորություն` առանց վարձատրության: Ոչ քրիստոնյան չար չէ, որովհետև պայքար չունի: Բարի լինելը, քրիստոնյայի համար, շնորհ է և շնորհի մեջ մնալու ու շնորհով գործելու նախանձախնդրություն: Ինչպե՞ս կարող է լույսը պարզապես լինել և չլուսավորել: Ու՞մ է պետք այդպիսի լույսը, ու՞մ է պետք անհամացած աղը, ու՞մ է պետք թթխմորը, որը չի խմորելու ալյուրի ողջ զանգվածը: Ու՞մ է պետք քրիստոնյան, որ պիտի լինի և իր գոյությամբ աշխարհում ոչինչ չփոխի դեպի կատարյալը: Քրիստոնյան քաղաքացին է «նոր երկնքի ու նոր երկրի, ուր Արդարությունն է բնակվում», և պետք է ապրի այդ նոր աշխարհի օրենքներով:

Աստծո պատվիրանները ուղենիշներ ու չափանիշներ են Քրիստոսով նորոգված մարդու համար, անխախտ ու հաստատուն սահմանադրություն, որ ռետինի նման չի ձգվում կամ սեղմվում ըստ ոմանց քմահաճույքների, այլ մերժում և վտարում է իրեն մերժողներին և ընդունում ընդունողներին: Մարդկային կյանքի տարբեր բնագավաներում ևս կան զանազան մարդկային կանոններ ու պատվիրաններ, որոնք հետևողականորեն կատարում են բարեկիրթ ու դաստիարակված մարդիկ` օրինապահ քաղաքացիները: Նրանք բարեխղճորեն պահում են ցանկացած օրենք ու կանոն, անգամ` հարափոփոխ, իրար հակասող կամ իրենց էությունն ու գոյությունը ժխտող օրենքներ: Իսկ Աստծո օրենքներն անփոփոխ են ու միայն կյանքի համար: Աստված ասում է. «Սու՛րբ եղեք»: Մարդը ասում է. «Պահպանե՛ք մաքրություն»:

Աստված հոգում է ներսի համար, իսկ մարդը մտածում է արտաքին դրսևորման մասին: Աստված հոգում է էության համար, իսկ մարդը` ուրիշների աչքի տեսածի համար: Եթե մարդը ներսում լույս չունի, մաքրություն չունի, իր նմանի հանդեպ սեր չունի, ինքն իր հանդեպ հարգանք չունի, նա կարող է լինել ժպտերես, բարեկիրթ, մաքրասեր, օրինապահ, բայցև միաժամանակ` լի ամեն տեսակ անմաքուր կրքերով: «Սու՛րբ եղեք»,- ասում է Աստված: Նա պահանջում է ներքին մաքրություն: Բարի գործեր առհասարակ չունենք, որովհետև կամ չենք արել, կամ էլ չար գործերով զրոյացրել ենք: Շատ կանայք տունը սրբում են ու աղբը լցնում գորգի տակ կամ հատակի ճեղքերի մեջ: Այդպեսև շատ ազգեր կան, որ իրենց աղբը պահում են առհասարակ աչքից հեռու. հետաքրքրասերները չեն տեսնում, իրենք էլ չեն նկատում: Հարմար է այդպես: Այնինչ պետք է աղբը տնից դուրս թափել, բնակարանից ու բնակավայրից հեռու տանել, ինչքան էլ որ անհնար լինի ուրիշի աչքից հեռու պահել աղբի քանակն ու բաղադրությունը: Աղբի հոտը երկար չի սպասեցնի, հակասանիտարական վիճակ կստեղծվի, երբ աղբը իր տեղում չէ: Աստված պատուհասում է անսուրբ մարդկանց և անսուրբ ազգերին` թշնամիներին հանձնելով սանիտարի դերը, երբ նրանք իրենք չեն գործադրում ինքնամաքրման աստվածատուր օրենքները: Սուրբ Գիրք կարդացեք, Աստծո սիրուն: Սեփական աղբը յոթ փակի տակ պահում են նրանք, ովքեր Աստծուց ահ չունեն և, առհասարակ, հավատ չունեն Աստծո հանդեպ, որովհետև գալու է օրը, երբ ամեն բան հայտնի է դառնալու:

Սեփական արտադրության ու ներմուծված աղբը պետք է դուրս թափել առանց տեսակավորելու: Սուրբ հայրերն ասել են, թե երբ արատները թաքցնում ենք մեր հոգում և ի լույս չենք հանում` չենք խոստովանում, դրանք առավել խոր են արմատավորվում հոգում: Մարմնի նեխող մասը երկար չես թաքցնի: Գլխացավը, որպես կանոն, գլխի խնդիրը չէ, այլ ուրիշ օրգաններում առկա խնդրի ահազանգը: Երբ մենք ինքնակամ չենք հնազանդվում Աստծո պատվիրանին, ստիպված ենք լինում հարկադրաբար հնազանդվել: Գայլերը ոչխարներ են ուտում: Գուցե զարմանալի հնչի, բայց գայլերը հոտի պարարտ ու առողջ ոչխարներին չէ, որ ուտում են, այլ հիվանդ ու վտիտ ոչխարներին` կանխելով վարակի տարածումը: Եթե չենք ուզում օտար հայացք մեր կյանքից ու կենցաղից ներս, ամեն մի անհատ, ընտանիք, համայնք, ազգ պետք է ունենա ինքնամաքրման ներքին լծակներ, կազմակերպված, փոխհամաձայնեցված, պարտավորությունների հասցեականությամբ: Եթե կա խնդիր, լուծում է պետք, ոչ թե լռություն ու չքմեղանք: Իսկ խնդիրներ շատ կան ու շատ իրական, որոնք խոչուխութեր են Աստծո «Սուրբ եղեք» պատվիրանի իրագործման ճանապարհին: Լռության մատնված, անտեսված կամ պարտակված խնդիրը վերածվում է բազմագլուխ հրեշի և սկսում է կուլ տալ բոլոր նրանց, ովքեր իր հասանելիության գոտում են: Ավելին, մենք արդե՛ն գործ ունենք այդ հրեշի հետ և նրա թիրախում ենք: Մենք ենք աճեցրել այդ հրեշին` «խալխի աչքից հեռու» ուլյուլյու անելով մեր սիրասուն մեղքերը: Առ աչոք ուրանալու համար մարդկանց այպանում են, իսկ առ աչոք դավանելու համար որևէ մեկին չեն էլ հանդիմանում: Սփոփա՛նք ու սիրաշահում չպիտի փնտրենք: Սթափվելու ժամանակն է, քանի դեռ չի հասել և մե՛ր կուլ գնալու հերթը:
Պետք է անհարմար զգանք, պետք է ցավի, պետք է հանդիմանվենք, պետք է ողբանք ու կուրծք ծեծենք և ոչ թե վիշապագորգերի տակ աղբ լցնենք, վրան էլ մենք տեղավորվենք` փափուկ արջուկ գրկած:

«Ով որ գիտի, թե ինչ է բարին, եւ չի անում, նրա համար այդ մեղք է» (Հակ. 4; 17): Պետք չէ խուսափել բարու ճանաչողությունից, որովհետև բարին գործելու միակ հնարավորությունը այն ճանաչելն է:

Երեցկին Լիլիթ Հովհաննիսյան
Գորիս

Մեկնաբանություններ